Mehanizam za sprečavanje genocida i zločina protiv čovječnosti koji je uspostavljen pri Memorijalnom centru Srebrenica-Potočari Spomen obilježje i mezarje za žrtve genocida iz 1995. godine za izvještavanje i istraživanje slučajeva te sistem ranog upozorenja od mogućnosti genocida i zločina protiv čovječnosti, upozorio je danas da javnost nije dobila nikakve dokaze koji bi opravdali međunarodnu intervenciju Bjelorusije i Rusije u Ukrajini te da je pojam ‘opasnosti od genocida’ zloupotrebljen u kontekstu stvaranja okolnosti za vojnu akciju.
“Sukobi manjeg intenziteta u ukrajinskim regijama Luhansk i Donjeck traju već osam godina. Ne postoji nijedan nezavisni izvor koji bi potvrdio da je u ovom trenutku postojala namjera ili direktna prijetnja po stanovništvo ovog područja od masovnih zločina, neposredna prijetnja genocidom i zločinima protiv čovječnosti, koji bi opravdali intervenciju Rusije i Bjelorusije. Još jednom napominjemo da Povelja Ujedinjenih nacija obavezuje na suzdržavanje od prijetnje i upotrebe sile protiv suvereniteta i teritorijalnog integriteta članica”, poručuju iz Mehanizma.
Iz Mehanizma upozoravaju da je genocid u Srebrenici i pojam “Srebrenica” bio zloupotrijebljen više puta u posljednjih nekoliko dana s ciljem opravdanja vojne intervencije.
“Genocid je pravni pojam, definira ga Konvencija o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida iz 1948. godine koju je usvojila Generalna skupština Ujedinjenih nacija. Koristi se u međunarodnom i domaćem pravu, a općeprihvaćeni standard da je genocid počinjen protiv određene skupine – utvrđuju međunarodni sudovi u procesima protiv država pred Međunarodnim sudom pravde, te u postupcima protiv pojedinaca – naredbodavaca i izvršilaca pred Međunarodnim krivičnim sudom i posebnim sudovima koji su osnovani od strane Ujedinjenih nacija – poput Međunarodnog krivičnog suda za Ruandu i Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju. U slučaju da se u određenom konfliktu pojave elementi koji upozoravaju na neposrednu prijetnju počinjenja genocida, moraju biti ponuđeni dokazi o takvim okolnostima i nezavisni izvori koji potvrđuju takvu opasnost. Sve izvan toga predstavlja grubu političku manipulaciju terminom ‘genocida’ i samo po sebi je kršenje principa Konvencije o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida”, dodaju iz Mehanizma.
Mehanizam za sprečavanje genocida i zločina protiv čovječnosti Memorijalnog centra Srebrenica djeluje kao nezavisni panel eksperata-istraživača koji provode neovisna istraživanja o slučajevima i okolnostima kršenja međunarodnog krivičnog prava u sukobima širom svijeta. Uspostavljen je 2020. godine, a javnosti je do sada predstavio sveobuhvatni izvještaj o zločinima nad Rohinjama u Mjanmaru, dok ove godine planiraju predstaviti istraživanja o Etiopiji, Južnom Sudanu i Siriji.
