[ad_1]
1.663 stana izgarđena su u prvih devet mjeseci 2023.
Za 1,7 posto pala je vrijednost radova bh građevinara u inozemstvu u prvih devet mjeseci 2023
40.813 osoba ukupno zaposleno u građevinarstvu., od čega je 4..291 žena
Prema podacima državne Agencije za statistiku, ukupna desezonirana proizvodnja u bosanskohercegovačkom građevinarstvu u trećem kvartalu 2023. povećana je za 0,3 posto u odnosu na prethodno tromjesečje, s tim što je na objektima visokogradnje zabilježen pad od 0,3 posto, a na objektima niskogradnje rast za 0,8 procenata.
Ukupna kalendarski prilagođena proizvodnja, pak, u trećem kvartalu 2023. smanjena je za 0,4 posto u poređenju sa istim periodom 2022. godine. Posmatrano prema vrsti građevinskih objekata, proizvodnja u visokogradnji smanjena je za 1,3 posto, a u niskogradnji povećana za 0,3 posto.
Zbirno za prvih devet mjeseci 2023. obim građevinskih radova u BiH smanjen je za 0,2 posto u odnosu na isti period prethodne godine, pri čemu je u visokogradnji zabilježen rast od 0,8 posto, a u niskogradnji pad od 0,9 posto.
Izgradnja stanova
Kada je riječ o stanogradnji, zvanična statistika pokazuje da je u trećem kvartalu 2023. broj novoizgrađenih stanova u našoj zemlji iznosio 656 (ukupna površina 36.333 kvadratnih metara), za 20,6 posto manje u odnosu na 826 stanova površine 46.007 kvadratnih metara iz istog tromjesečja 2022. godine. U prvih devet mjeseci 2023. završena je izgradnja 1.663 stana, ukupne površine 91.678 kvadratnih metara, što je za 13,0 posto manje u poređenju sa 1.911 stanova površine 102.928 kvadratnih metara iz istog perioda prethodne godine. Broj nezavršenih stanova istovremeno je dostigao 5.038, što predstavlja godišnji pad od 6,0 posto.
Obim građevinskih radova u BiH smanjen je za 0,2 posto, pri čemu je u visokogradnji zabilježen rast od 0,8 posto, a u niskogradnji pad od 0,9 posto.
Prоsјеčnа ciјеnа prоdаtih nоvih stаnоvа u trećem kvartalu 2023. iznosila je 2.690 KM po kvadratnom metru. U poređenju sа prоsјеčnom ciјеnom iz 2022. to predstavlja poskupljenje za 10,1 posto, a u оdnоsu nа prethodni kvartal za 4,0 posto.
Brој prоdаtih nоvih stаnоvа u trećem kvartalu 2023. bio je za 5,5 posto veći nego u istom periodu prethodne godine, dok je u оdnоsu nа projek iz 2022. porastao za 5,7 posto. Pоvršinа prоdаtih nоvih stаnоvа bila je veća za 8,2 posto u оdnоsu nа treći kvartal 2022. te za 9,1 posto u poređenju sa prosjekom iz prethodne godine.
U prvih devet mjeseci 2023. završena je izgradnja 1.663 stana, što je za 13,0 posto manje u poređenju sa 1.911 stanova iz istog perioda prethodne godine.
Rast cijena
S druge strane, ukupni indeks proizvođačkih cijena u stanogradnji zabilježio je rast od 0,3 posto u poređenju sa drugim kvartalom 2023. godine. Promatrano prema vrsti građevinskih radova, indeks proizvođačkih cijena arhitektonskih i građevinskih radova povećan je za 0,3 posto, vodoinstalaterskih i kanalizacijskih radova za 0,2 posto, elektroinstalacijskih radova za 0,4 posto. a mašinskoinstalacijskih radova za 0,3 posto.
Prоsјеčnа ciјеnа prоdаtih nоvih stаnоvа iznosila je 2.690 KM po kvadratnom metru, što predstavlja poskupljenje od 10,1 posto u poređenju sа prоsјеčnom ciјеnom iz 2022.
U poređenju sa referentnim četvrtim kvartalom 2015. godine, proizvođačke cijene u građevinarstvu skočile su za 36,4 posto (arhitektonski i građevinski radovi 38,4 posto, vodoinstalaterski i kanalizacijski radovi 26,5 posto, elektroinstalacijski radovi 33,8 posto, mašinskoinstalacijski radovi 22,0 posto).
Struktura prosječne cijene prodatih novih stanova po 1m2, treći kvartal 2023. godineBrој izdаtih оdоbrеnjа zа grаđеnjе u oktobru 2023. povećan je za 45,8 posto оdnоsu nа mjesečni prosjek iz 2022., odnosno za 27,1 posto u оdnоsu nа isti mjesec prethodne godine. Od oktobarskih 526 dozvola, 364 se odnose na objekte visokogradnje (uključujući 835 stanova ukupne površine 61.899 kvadratnih metara), a 162 na objekte niskogradnje.
Tokom prvih devet mjeseci 2023. ukupan broj izdatih odobrenja na godišnjem nivou povećan je za 13,7 posto, pri čemu se najveći rast, od 41,4 posto, odnosi na objekte niskogradnje. Broj izdatih odobrenja za građenje stambenih zgrada povećan je za 10,3 posto, a objekata viskogradnje za 5,8 posto, dok je kod nestambenih zgrada evidentiran pad od 5,2 posto u odnosu na prva tri kvartala 2022. godine.
Radovi u inozemstvu
Na polju građevinskih radova koje bh. kompanije vrše u inozemstvu, vrijednost novih narudžbi u trećem kvartalu 2023. iznosila je 30,51 milion KM, za 2,0 posto manje u odnosu na isti period prethodne godine.
Vrijednost izvršenih radova istovremeno je povećana za 2,8 posto, na 33,95 miliona KM, u odnosu na isti kvartal 2022. godine. Od ukupne vrijednosti izvršenih radova u trećem kvartalu 2023. godine, 28,0 posto (9,50 miliona KM) odnosi se na objekte visokogradnje, a 72,0 posto (24,45 miliona KM) na objekte niskogradnje. Najveća vrijednost izvršenih radova, od 5,24 miliona KM, i to isključivo u niskogradnji, ostvarena je na tržištu Albanije, koje prednjači i po vrijednosti novih narudžbi (5,60 miliona KM u niskogradnji).
Gledajući prvih devet mjeseci 2023. u cjelini, vrijednost radova bh. građevinara izvršenih u inozemstvu smanjena je za 1,7 posto, na 87,60 miliona KM, u odnosu na isti period 2022. godine. Od ukupne vrijednosti izvršenih radova, 37,4 posto (32,76 miliona KM) se odnosi na objekte visokogradnje, a 62,6 posto (54,83 miliona KM) na objekte niskogradnje. Glavna strana tržišta za bh. građevinare u prva tri kvartala 2023. bile su Srbija (25,94 miliona KM – 20,16 miliona KM u visokogradnji i 5,78 u niskogradnji), Hrvatska (17,79 miliona KM – 1,44 miliona KM u visokogradnji i 16,35 miliona KM u niskogradnji) i Albanija (12,59 miliona KM u niskogradnji).
Zaposlenost i plate
Prema posljednjim podacima Agencije za statistiku BiH, na kraju septembra 2023. u bosanskohercegovačkom građevinarstvu bilo je zaposleno ukupno 40.813 osoba (uključujući 4.291 ženu), što predstavlja blago povećanje u odnosu na prosječan broj iz prethodne godine, koji je iznsio 40.745. U poređeđenju sa istim mjesecom 2022., broj zaposlenih u bh. građevinarstvu neznatno je smanjen – za 0,1 posto, a sličan je i odnos ukupnog broja radnika angažiranih u prvih devet mjeseci godine, koji je smanjen za 0,7 procenata. Prosječne mjesečne isplaćene neto plate za septembar 2023. u građevinskom sektoru BiH dostigle su 958 KM, što je za 17,8 posto više posto više u odnosu na mjesečni prosjek od 813 KM iz prethodne godine.
Objava Građevinska industrija BiH u 2023. godini stagnirala pojavila se prvi puta na Business Magazine.